AİHM’im Demirtaş kararından notlar:
-Mahkeme ilk olarak, savcıların başvuranla ilgili olarak Ulusal Meclise 2014’ten önce bile birkaç soruşturma raporu sunduğunu kaydetmiştir. Bir yandan HDP ile diğer yandan Cumhurbaşkanı ve iktidar partisi arasındaki siyasi gerilimin başlangıcına kadar, başvuran özgürlüğünden yoksun bırakılma riski altında değildi. Ancak, “çözüm sürecinin” sonundan ve Cumhurbaşkanı’nın konuşmalarından sonra – örneğin Temmuz 2015’te “bu partinin liderlerinin [HDP] bedelini ödemesi gerektiğini” söylemişti. -Başvurana ilişkin ceza soruşturmalarının sayısında ve hızında bir artış, 20 Mayıs 2016 tarihinde kabul edilen anayasa değişikliği, 154 milletvekilinin yasama dokunulmazlığını kaldırmış ve eşbaşkanları da dahil olmak üzere başvuranın partisinden 14’ü tutuklu yargılanmıştır.
-Hükümet, iktidar partilerinin bloğuna üye olan AKP ve MHP’nin de mahkum edildiğini ve / veya özgürlüklerinden mahrum bırakıldığını gösterememiştir. Muhalefet partilerini temsil eden üyeler, yani CHP ve HDP, aleyhlerine ceza davası açıldıktan sonra tutuklanan ve / veya mahkum edilen yegane üyelerdi.
-Mahkeme, muhalif sesleri susturmak için ulusal yasaların giderek daha fazla kullanıldığını belirten, müdahale eden üçüncü tarafların ve özellikle Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri’nin gözlemlerine önemli bir ağırlık vermiştir. Mahkeme, bu nedenle, başvuranın ilk ve devam eden tutukluluğuna ilişkin kararların münferit bir örnek olmadığını tespit etmiştir. Aksine, belli bir yol izliyor gibiydiler.
-Mahkeme, başvuranın, özellikle 16 Nisan 2017 referandumu ve 24 Haziran 2018 cumhurbaşkanlığı seçimi olmak üzere iki önemli kampanya sırasında özgürlüğünden mahrum bırakıldığını kaydeder. Türkiye’de başkanlık sisteminin uygulanmasına karşı yürütülen kampanyaya etkin bir şekilde katkıda bulunmasını engelledi. Ayrıca, başvuranın siyasi muhaliflerinin seçim kampanyasını hapishaneden yürütmek zorunda kaldığı gerçeğinden yararlandıkları aşikardı.
-Başvuranın 6 ile 8 Ekim 2014 tarihleri arasında, yani yaklaşık beş yıl önce işlendiği iddia edilen bir suça karıştığından şüphelenilmesi, daha çok onu tutuklu tutmak ve böylece siyasi faaliyetlerini yürütmesini engellemekle ilgileniyor görünmektedir.
-Başvuranın ilk ve devam eden duruşma öncesi tutukluluğu, yalnızca binlerce seçmeni Ulusal Meclis’te temsil etmekten mahrum etmekle kalmamış, aynı zamanda tüm nüfusa tehlikeli bir mesaj göndererek özgür demokratik tartışmanın kapsamını önemli ölçüde azaltmıştır. Mahkeme, bu nedenle, yetkililer tarafından başvuranın tutukluluğuna ilişkin öne sürülen gerekçelerin, yalnızca, demokrasi açısından tartışılmaz bir ciddiyet meselesi olan, gizli bir siyasi amacı örttüğü sonucuna varmıştır.
-Makul şüphenin ötesinde, başvuranın tutukluluğunun, özellikle 16 Nisan 2017 referandumu ve 24 Haziran 2018 cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili iki önemli kampanya sırasında, çoğulculuğu bastırma ve siyasi özgürlük özgürlüğünü sınırlama gizli amacını izlediğinin tespit edildiğini tespit etmiştir. demokratik toplum kavramının tam merkezinde yer alan tartışma. Bu nedenle, Sözleşme’nin 5. maddesiyle bağlantılı olarak 18. maddesi ihlal edilmiştir.AİHM, ikinci kez Demirtaş’ın siyasi gerekçelerle tutuklandığını ve derhal tahliye edilmesi gerektiğine dair Türkiye’yi mahkum etti. Verilen bu karar kesin olup bağlayıcıdır ve tutuklu olduğu dosya için de geçerlidir. AİHM ayrıca Demirtaş lehine 60.400 Euro tazminata da hükmetti.
