Suleyman Olgar, PhD.
Seçimler Kasım ayının ilk pazartesi gününü takip eden Salı günü yapılıyor. Bu da demektir ki seçimler 2 Kasım ile 8 Kasım günleri arasında gerçekleşiyor. Şimdi gelelim seçimler yapıldı peki yeni Başkan, senatörler, be temsilciler ne zaman göreve başlıyorlar prosedür nasıl işliyor.Önce başkanlığa bakalım. Seçimler yapıldı sonuçlar açıklandı kazanan 2 gün içinde belli oldu diyelim. Başkan ne zaman göreve başlıyor? Yeni başkanın yemin edip göreve başlaması Ocak ayının 20 sinde (21 Ocak alınıyor eğer 20 si pazar a denk gelirse) gerçekleşiyor. Şimdi bazılarınız düşünüyordur, Kasım ın ilk haftasın dan 20 Ocak a kadar 2.5 ay var neler oluyor bu arada. Öncelikle bir önceki Başkan görevine devam ediyor taki 20 Ocak taki teslim tarihine kadar. Bu seneki seçim için önümüzdeki önemli tarih ve aşamaları listeleyelim:
- Önce eyaletler kendi seçim sonuçlarını Kasım sonu Aralık başı tarihleri arasında onaylıyorlar. Sonuçlara itirazlar varsa onaylama tarihine kadar mahkemeler değerlendirip çözüyor. (Hatırlarsanız 2000 de Florida da Al Gore ve Bush arasında uzun bir mücadele olmuştu anayasa mahkemesinde biten).
- Eyaletler başkanlık seçimi için oy kullanacak delegelerin (electoral college) listeni 8 Aralık a kadar hazırlıyorlar. Böylelikle temsilciler meclisinin bu üyelere itiraz hakkı olmuyor.
- Tüm eyaletlerin belirlenen delegeleri 14 Aralıkta kendi eyaletlerinde bir araya gelip başkanlık için oy kullanıyorlar. Bu delegelerin kime oy vereceğinin bağlayıcı herhangi bir kuralı yok. Mesela Florida’da 29 delege var ve başkanlık seçimini Florida’da Trump kazandı bu 29 delegenin hepsi de Trump‘a oy verebilir içlerinden bir tanesi çıkıp ben Baydın’la oyumu veriyorum diyebilir. Böyle bir şey çok nadir olmuştur Amerikan tarihinde ve sonucu etkilememiştir. Aynı gün eyalet valileri de kullanılan delege oylarını onaylıyorlar.
- Valilerin onayladığı oylar 23 Aralık’a kadar kongreye gönderiliyor.
- Yeni seçilen Kongre, temsilciler ve senatörler, 3 Ocak tarihinde yemin edip göreve başlıyorlar.
- Kongreye ulaşan oylar 6 Ocak tarihinde temsilciler Meclisi nde sayılıp Başkanlığı kimin kazandığı açıklanıyor. 270 oyu bulan başkan oluyor. Temsilciler Meclisi burada delegeler tarafından kullanılan oyları bir nevi tasdik ediyor. Eğer kazanan çıkmazsa Temsilciler Meclis’i yeni seçilen üyeleri başkanı seçer. Her eyaletin temsilcilerinin sadece 1 oyu var yani 53 temsilci gönderen California ile 1 temsilci gönderen Wyoming de 1 oyu var. Bu da demek oluyorki 26 eyalet oyu alan başkan oluyor. 20 Ocak a kadar başkan ve başkan yardımcısı seçilmezse Temsilciler Meclis’i sözcüsü başkan olur.
- Yeni başkan onaylandıktan sonra artık yemin etme ve devir teslimi için hazırlıklar yapılır. 20 Ocak öğlen yeni başkanın yemin töreni ile görev süresi başlamış oluyor. Beyaz Saray’a 20 Ocak‘ta ki yemin töreninden sonra taşınma gerçekleşir.
Yukarıda bahsettiğimiz gibi yeni Kongre yani senato ve Temsilciler Meclis’i inin yeni üyeleri 3 Ocak yenin ederek görev sürelerine başlarlar.
Bugün saat 19 itibariyle Biden kalan 5 eyaletin 4 ünü önde götürüyor. Oy sayma işlemleri bitmek üzere bazılarında. Yarın sabaha kalmaz kazandığı açıklanacaktır.Dünya ve Amerika ya hayırlı olsun. Demokrasinin gücü!
Sevgi ve huzurla kalın…
